Terminy “amortyzacja podatkowa” i “amortyzacja bilansowa” mają podobne znaczenie. Oba mają na celu zmniejszenie wartości środka trwałego z powodu jego zużycia.
Główną różnicą jest czas, na który dana amortyzacja została zaplanowana.
Amortyzacja bilansowa jest ustalana przez kierownika jednostki. Oznacza to, że okres użytkowania środka trwałego, nie jest odgórnie ustalony i może być dopasowany do eksploatacji przedmiotu. Natomiast amortyzacja podatkowa wynika z ustaw o podatkach dochodowych, więc jest już narzucony.
Może zatem dojść do dwóch przypadków, w których amortyzacje będą sobie równe lub jedna będzie krótsza od drugiej.
Amortyzacja równa pojawia się wtedy, kiedy kierownik stwierdzi, że szybkość eksploatacji danego środka trwałego jest zgodna z tą, która jest w ustawach o podatkach dochodowych, czyli będą miały dokładnie taki sam okres amortyzacji.
W wypadku amortyzacji bilansowej krótszej niż amortyzacji podatkowej, następuje różnica podatkowa. Ponieważ pomiędzy podatkiem dochodowym a zyskiem brutto powstanie nierówność, która zostanie zniwelowana dopiero po czasie.
Amortyzacja podatkowa szybsza niż bilansowa jest bardziej korzystna, niż sytuacja opisana powyżej, ponieważ tutaj szybciej dojdzie do wpisania do kosztów podatkowych.